miércoles, 16 de septiembre de 2009

A perbersión d’o luengache periodistico




Remata a temporada de cremas forestals d’estiu y pareix que lo ha feito de bote y boleo por a fredor prontinaza.

Iste estiu nos ha dixau muitas imachens que sisquiá no esen pasau, pero, desgraziadament, ye asinas. Manimenos cal aprender d’as errors encara que ta muitos as actuazions frente a las cremas han estau prous, sobre tot t’os que más abrían de pensar-ie y d’aprender-ne. Una pena.
Iste estiu tamién, como totz os estius emos estau informaus por os meyos de comunicazión, que de cabo ta cuan desinforman y embolican más que no informar-ne bien.En todas as cremas se gosa dar-ne informazión d’as ectareas cremadas, y gosamos sentir-lo d’ista traza:

“En ista crema se son cremadas dica iste momento 3000Hc, d’os cuals 2000 son de mont baixo, 500 de selba y 500 de cautibos.”

Agora caldría que explicasen qué entienden por “mont baixo”, “selba” y “cautibo”. Pareix que t’os periodistas “mont baixo” como o suyo nombre indica, ye un mont baixet, con aligars, chinestras, adorables conielletz saltando y muitas birabolas bolando entr’os romés y os tremonzillos....Pues no pas! Siento dezepzionar-tos pero mont baixo ye una masa boscosa compuesta por eixemplars naixius de chitos de zepo o radiz. O contrario estaría “mont altero” aon os eixemplars son naixius de simient. Ta que tos ne faigatz bella ideya un zepo de bit estaría “mont baixo” ya que creix a partir de chitos mientres que una parrera estaría “mont altero”. Atro eixemplo estaría una carrasca y una chaparra, a carrasca ye mont altero ya que naixe d’a simient y a chaparra en naixer con muitos chitos tien un aspecto más “achaparrau” y ye mont baixo. Isto no quiere dezir que un mont altero siga más altero que no un mont baixo. Un eixemplo estaría un mont altero de Pinus halepensis (o pin carrasco, o más común en España) con pietz de bels 7 u 8 metros d’altaria, y por atro costau un mont baixo de Sequoia sempervirens, aon os pietz pueden tener 45 metros d’altaria.Alabez ixa frase de “3000Hc, d’os cuals 2000 son de mont baixo, 500 de selba y 500 de cautibos” Ye como si dizesenos “Han trobau a 6 presonas y 2 rumans metendo fuego a o mont.”

Atra lindeza d’os periodistas ye cuan dan por controlau a crema chusto cuan ista ya no puede continar ent’abant, cuan en reyalidat ista fase se clama “liquidazión”. Una crema ye controlada cuan encara bi ha flamas pero se sabe a suya amplaria y dic’aón plegarán. Ye dezir, una crema puede estar controlada porque se sabe que en plegar en bel río, por eixemplo, no podrá pasar-ne, pero contina cremando o mont dica que i plega.
Ir a una notizia
Aquí se diz que encara que a crema siga "controlada" encara que os medios terrestres "continen bichilando"....... No te fote, ye que encara bi habrá flamas, u qué?

Atra error que gosan fer ye omitir a existencia de parte d’o dispositiu anti-cremas, como son os retens forestals u os bichiláns. Cuan bi ha bella crema sabemos que i ban os bombers, os militars, pero…..¿os reténs? ¿Qué parola ye ixa?..........ah!! os forestals! (atra error) y de cabo ta cuan beyemos como bel intrépido ziudadano sale en a TB dizendo que ha estau él qui ha bisto primero a crema y que grazias a que ha clamau a o 112 han puesto extinguir-lo……¿belún sabe lo que ye un bichilant forestal y lo que fa?...Ye bien que a chent siga sensibilizada y que aduyen, pero puestar que cuan ixe señor aiga clamau o bichilant ya lo aiga feito fa tiempo, manimenos os bichilants no amanixen en os medios.


Atra grau error ye no saber distinguir entre ofizios. Tos sorprendería sentir en a TB “l’auxiliar d’enfermería ha puesto satisfactoriament reyalizar l’operazión de trasplante de corazón” Manimenos fa 2 añanas sentibanos tamién en a TB como un Achent d’a proteczión d’a naturaleza eba meso fuego a o mont ta que l’alongasen o contrato………..A beyer, os achents forestals son funzionarios y tienen a graniza suerte de no tener un contrato que remate cada temporada como pasa con os treballadors de retens, que estión os que en berdat metión o fuego.
Ir a una notizia

Y como istas podrianos trobar-ne asabelas. ¿No son os meyos de comunicación asesoraus por a reyal academia d’a luenga española ta fer serbir bien o luengache? Pues pareix que nomás fan que os periodistan digan “se lo dije” en bez de “se la dije”. Tamién podrían asesorarse sobre istos temas antis de embolicar-nos, porque pareix que lo que se diz en a tb ba a misa, y nos creyemos tot.
Ir a atra En ista se meten a os polizias ¡zas! Mai no'n he bisto dengún en una crema.

Asperemos que a proxima añada siga millor, y que os periodistas no aigan de charrar-ne.