sábado, 30 de mayo de 2009

Contradanza de Zetina


Iste mes nos dixa ta comenzipiar ya a recta final d’o curso! Istas mans y istos güellos que güe escriben ya son fartos de beyer y tocar chesos, de describir fallas, de glaciars, de paleodolinas y de tot en cheneral, pero ye lo que cal agora.
Iste mes nos ha ofreziu tamién, como totz os años, un poliu espectaclo d’o que Aragonía tamién se’n fazió eco. Se trata d’uno d’os pocos rituals zeltiberos que encara se zilebran en Zeltiberia. Ye a Contradanza de Cetina, que se zilebra totz os 19 de mayo en onor a San Lorién. Ye un antigo ritual zeltibero d’adorazión a la luna en a que güeito contradanzaires se bisten con bestius negros y blancos con a cara zaboyada por mascaras y un atro danzaire representando a o diaple se biste de royo con boina roya.

Tot o lugar queda nomás con a luz d’as “hachas” que portan os güeito danzaires que els mesmos fan con cuerdas y pez. O diaple guida o baile y completa cada “mudanza”, bi’n ha tantas que no se puede fer-ne que bels trenta, tals como “el dios de las aguas”, “Batán por alto”, “La vuelta de la campana” u “Los arcos”. En rematar istos comenzipia una pantomima clamada “el afeitao” en a que a o diaple posau en una siella se le amanan os contradanzaires ta afeitar-lo, le quitan o diner y lo matan cayendo a o solero. Dimpués le ploran y lo leban por denzima d’os güembros con as “hachas” debantadas, tornan a dixar-lo en o solero y resuzita rematando a contradanza con un baile más escapau como de apoteosis final. Tot isto acompañau por una mosica muit muit repetitiba.

Curiosament, pareix que antismás o diaple yera una persona que eba estada condenada a muerte. Prexinatz con qué goyo bailaría el pobrezico, que ye esclatero, no resucitaría dimpués de estar afeitau como se fa güe.

Astí baixo tos dixo bel par de bideos. Tos animo a que o prosimo 19 de mayo tos amanetz a Zetina y que disfrutetz d’iste anzestral espectaclo. De momento, que tos baiga bien con os desamens y si no’n tenetz, sentius afortunaus.


1 comentario:

ABRAHAM LÓPEZ MORENO dijo...

Hola, compañero.
FELICIDADES POR TU TRABAJO EN ESTE BLOG.
Soy el creador de “Panorámica Cazorlense”, entre otros blogs, y he entrado al tuyo para invitarte al “I Evento Blog Rural Ciudad de Cazorla”. Quisiera comunicarte que estoy organizado dicho Evento Blog, en Cazorla (mi pueblo). Espero que me comentes y estés interesado en formar parte de esta iniciativa, donde podremos exponer nuestros blogs, libros, creaciones propias, etc. y además pasar un fin de semana en contacto con la naturaleza.
Espero tu contestación.
Un cordial saludo.

(Pd. Si quieres puedes destruir este mensaje una vez leído)